รูปแบบความผูกพันของประชาชนต่อชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า
เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร
Community Attachment Style of people
in Baanpukonkarntorpa Community of Dusit District, Bangkok Metropolitan.
ภูสิทธ์ ขันติกุล
Phusit Khantikul
สาขาวิชาการจัดการนวัตกรรมสังคม ภาคสังคมศาสตร์
คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์
มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา
บทคัดย่อ
การวิจัยในครั้งนี้กำหนดวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับการมีส่วนร่วมของประชาชนในกิจกรรม ต่าง ๆ ของชุมชน ความพึงพอใจต่อชุมชน และความผูกพันต่อชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า
ปัจจัยที่มีผลต่อความผูกพันของประชาชนต่อชุมชนบ้านพักองค์ทอผ้า และศึกษารูปแบบความผูกพันของประชาชนต่อชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า
เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร
โดยใช้เทคนิคการเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบไม่อาศัยความน่าจะเป็น
(Non-Probability sampling) ด้วยวิธีการสุ่มแบบโควต้า (Quota
Sampling) ตามเพศ ได้แก่ เพศชาย 61 คน
และเพศหญิง 61 คน และตามอายุ โดยกำหนดอายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป เก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถาม จำนวน 122 คน
และวิธีการสุ่มแบบเจาะจง (Purposive Sampling)
ด้วยการสัมภาษณ์ประชาชนที่เป็นอดีตพนักงานโรงงานองค์การทอผ้า จำนวน 30 คน โดยอาศัยอยู่ในชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้าไม่น้อยกว่า 20 ปี และทำการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ค่ามัชฌิมเลขคณิต ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
สถิติเชิงอนุมาน ได้แก่ Independent
- Samples T test (T-test), One-Way ANOVA (F-test), Chi-Square
และวิเคราะห์เชิงพรรณาตามโครงสร้างเนื้อหาแบบสัมภาษณ์
พบผลการศึกษาคือ ประชาชนในชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า
มีส่วนร่วมในกิจกรรมต่าง ๆ ของชุมชนโดยภาพรวมอยู่ระดับปานกลาง
ซึ่งมีค่าเฉลี่ยมากที่สุดในการมีส่วนร่วมกิจกรรมวันแม่ และวันพ่อ
ส่วนความพึงพอใจของประชาชนต่อพื้นที่ชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า
โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก ซึ่งมีค่าเฉลี่ยมากที่สุดในเรื่องการบริการน้ำประปาภายในชุมชน
ส่วนความผูกพันของประชาชนต่อชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้าทั้งภาพรวมและรายด้านอยู่ในระดับสูง
โดยประชาชนมีความผูกพันในสถานที่มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด
ส่วนปัจจัยที่มีผลต่อความผูกพันของประชาชนในชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า
ได้แก่ ระดับการศึกษา
อาชีพ
รายได้ต่อเดือน ระยะเวลาที่อาศัยอยู่ในชุมชน สถานะการครอบครองที่อยู่อาศัย การมีเพื่อนบ้านที่สนิทสนมคุ้นเคยกันภายในชุมชน
การพบปะพูดคุย สนทนาปรึกษาและขอความช่วยเหลือกับเพื่อนบ้านที่สนิทสนมคุ้นเคยกันภายในชุมชนและผลประโยชน์ที่ได้รับจากชุมชน
ทั้งนี้ยังพบว่า ประชาชนที่มีส่วนร่วมในกิจกรรมต่าง ๆ
ไม่มีความสัมพันธ์กับความผูกพันของประชาชนในชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า
แต่ความพึงพอใจต่อชุมชนมีความสัมพันธ์เชิงบวกกับความผูกพันของประชาชนในชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้าอยู่ในระดับสูง
ส่วนรูปแบบความผูกพันของประชาชนในชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้าจะเป็นลักษณะความผูกพันแบบญาติพี่น้องเหมือนครอบครัวเดียวกันที่ช่วยเหลือเกื้อกูลกันได้
ซึ่งเน้นความผูกพันในสถานที่เป็นหลัก
เนื่องจากอยู่อาศัยร่วมกันมานานและชุมชนมีการจัดการสิ่งอำนวยความสะดวกอย่างพร้อมเพรียง
ทั้งนี้ยิ่งประชาชนมีความพึงพอใจต่อชุมชนมากขึ้น
ยิ่งทำให้ประชาชนผูกพันต่อชุมชนสูงขึ้นด้วย
คำสำคัญ การมีส่วนรวม
ความพึงพอใจต่อชุมชน ความผูกพันต่อชุมชน ชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า
Abstract
The
objective of this research is to study the people’s level of participation in
activities of the community, their satisfaction towards the community, the
attachment they have to the community, factors that affect people’s community
attachment style, and building a model of people’s community attachment style
to the Baanpukonkarntorpa Community of Dusit District, Bangkok Metropolitan.
The method used was non-probability sampling by quota sampling according to
people’s gender including 61 males and 61 females with age 18 years and above.
The questionnaires were conducted by 122 people. Purposive sampling was also
used by interviewing 30 former Onkarntorpa factory workers that has been living
in the Baanpukonkarntorpa Community for over 20 years. The data was analyzed by
using descriptive statistics, such as arithmetic mean and standard deviation,
as well as by inferential statistics, such as Independent - Samples T test
(T-test), One-Way ANOVA (F-test), Chi-Square. Descriptive
analysis according to the structure of the interview content was also used. The
results of the research is that the participation of the population in the
Baanpukonkarntorpa Community in various activities is at a medium level, with
the average participation level during Mother’s and Father’s Days. The people’s
general level of satisfaction towards the premises of the Baanpukonkarntorpa
Community is at a high level. The people are most satisfied with the water
supply within the community. The attachment of the people to the Baanpukonkarntorpa
Community in general and by each category is at a high level. The feeling that
the community is their home rated the highest average. Factors that influence
the attachment of the people of the Baanpukonkarntorpa Community are level of
education, profession, income, length of stay in the community, status of
occupied housing, having neighbors they feel close and familiar with, meeting
and interacting with familiar neighbors in the community, and as well as the
benefits they receive from the community. In addition, it was found that people
that participate in activities have no relationship towards the attachment of
the people to the Baanpukonkarntorpa Community. The satisfaction of the
community has a high level of positive relationship with the attachment of the
people to the Baanpukonkarntorpa Community. The characteristic of the
attachment of the people to the Baanpukonkarntorpa Community is similar to a
big family where everybody can depend on each other. The attachment style is depended on the location
since they have been living together for a long time and the community has
great management of the facilities. The more the people are satisfied with the
community will surely make them even more attached to the community.
Key Word(s) Participation,
Community Satisfaction, Community Attachment, Baanpukonkarntorpa Community
หลักการและเหตุผล
(Reasonable)
สังคมมนุษย์ยุคข้อมูลข่าวสาร
หรือยุคโลกาภิวัตน์ เป็นกระแสของการพัฒนาด้านเทคโนโลยี ข่าวสารอิเล็กทรอนิกส์
เพื่อตอบสนองความต้องการอันรวดเร็วทันใจของมนุษย์
ยิ่งตอบความต้องการที่สะดวกสบายเท่าไหร่ ยิ่งทำให้มนุษย์ยอมรับนวัตกรรมใหม่ ๆ
เหล่านั้น ง่ายมากขึ้นเช่นกัน
ความต้องการที่จะพัฒนานี้เองที่ทำให้ภาครัฐเกิดความละเลยหรือขาดความรับผิดชอบต่อสังคม
จนก่อเกิดการเปลี่ยนแปลงทั้งทางกายภาพ(พื้นที่ ภูมิศาสตร์) สังคม และวัฒนธรรม
ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงและการสูญสิ้นวิถีการดำรงชีวิตดีงามอันเป็นรากเหง้าของประชาชนไป
โดยเฉพาะอย่างยิ่งความผูกพันของประชาชนที่มีต่อชุมชนหรือท้องถิ่น
อันเป็นคุณค่าของชีวิตที่ถูกถ่ายทอดให้กันและกันสืบทอดจากรุ่นหนึ่งสู่อีกรุ่นหนึ่งของคนในชุมชน
จนกลายเป็นภูมิปัญญาชุมชน นั่นถือเป็นสิ่งที่ตีค่ามิได้
ทำให้สูญหายไปพร้อมกับกระแสของการพัฒนา หรือนโยบายการพัฒนาจากภาครัฐ
นอกจากนี้แล้วยังมีการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรมในชุมชน เช่น นิเวศวิทยา
การยอมรับสิ่งใหม่ การแพร่กระจายทางวัฒนธรรม ลักษณะบุคลิกภาพของปัจเจกบุคคล
สื่อสารมวลชน และการสาธารณูปโภคขั้นพื้นฐาน (สมศักดิ์ ศรีสันติสุข, 2537
: 71-77) นอกจากนี้ ความเปลี่ยนแปลงอาจเกิดได้หลายสาเหตุ
บางครั้งเกิดมาจากภายใน เช่น ปัจจัยธรรมชาติ ปัจจัยทางสังคม เศรษฐกิจ การเมือง
และวัฒนธรรม ก็ได้ อีกสาเหตุอาจมาจากภายนอก เช่น ในยามสงบ
มีการติดต่อค้าขายระหว่างกัน และในยามสงคราม เกิดความขัดแย้งระหว่างชายแดนได้
(สัญญา สัญญาวิวัฒน์, 2549 : 7-8) สำหรับประเทศไทยได้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรม
เศรษฐกิจที่มีผลกระทบต่อวิถีการดำรงชีวิต
ความผูกพันของประชาชนอย่างชัดเจนเป็นรูปธรรมตั้งแต่ ปีพุทธศักราช 2504 ที่มีการประกาศแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับแรกเป็นต้นมา
การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นจากนโยบายของภาครัฐ
คนเมืองมักจักกระทบก่อนคนชนบทแต่ถึงอย่างไรก็ตามความเป็นวิถีชีวิตของคนเมือง
ที่ได้รับผลกระทบโดยตรงต่อการเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากนโยบายของภาครัฐย่อมไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้
ไม่ว่าความเปลี่ยนแปลงจะเกิดขึ้นในอดีตหรือปัจจุบันย่อมไม่แตกต่างกันกันนัก
แต่สิ่งที่แตกต่างกัน กล่าวคือ ประชาชนคนเมืองมีภูมิคุ้มกันที่ดีในตนเองและชุมชน
จนก่อให้เกิดความผูกพันต่อชุมชนที่เหนียวแน่นแข็งแกร่ง เป็นปราการที่สำคัญในการเตรียมความพร้อมรองรับการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นเสมอ
ไม่ว่านโยบายของรัฐบาลจะกี่ยุคกี่สมัยก็ตาม
โดยเฉพาะอย่างยิ่งนโยบายการพัฒนาของรัฐบาลในปัจจุบันที่จะทำการสร้างรัฐสภาไทยแห่งใหม่ได้การสร้างความเดือดร้อนให้กับประชาชนในพื้นที่ชุมชนที่อาศัยอยู่มาหลายสิบปี
จนประชาชนมีความผูกพันต่อชุมชนที่อยู่อาศัยอย่างเหนียวแน่น
โดยเฉพาะอย่างยิ่งชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า ที่ตั้งชุมชนมาตั้งแต่ พ.ศ. 2478 (ราว
75 ปี) ย่อมสะท้อนความผูกพันต่อชุมชนของคนในชุมชนมากน้อยเพียงใด ซึ่งคำว่า
“ความผูกพัน” เกี่ยวกับความรู้ จิตใจ ทัศนคติต่อพื้นที่
หรือสถานบันที่ตนอยู่อาศัยหรือทำงาน ซึ่งกาสาร์ดา และ จาโนวิทซ์ (Kasarda
& Janowitz, 1974 : 329-330) ได้เชื่อว่า การที่บุคคลมีส่วนร่วมในสถาบันของท้องถิ่นมาก
จะให้ความผูกพันต่อชุมชนสูงตามไปด้วยแต่ถ้าเมื่อใดความต้องการของเขาไม่ได้รับการตอบสนองความผูกพันต่อชุมชนก็จะต่ำลงและพร้อมจะออกจากชุมชนนั้น
การโยกย้ายถิ่นที่อยู่อาศัยยังเป็นอุปสรรคการพัฒนาความสัมพันธ์ของท้องถิ่นด้วย
เช่น ความสัมพันธ์กับเพื่อนบ้าน ความสัมพันธ์กับเครือญาติ
และความสัมพันธ์กับกิจกรรมหรือองค์การต่าง ๆ ในท้องถี่น ซึ่งมีผลทำให้ความผูกพันต่อชุมชนลดลงด้วยนั่นเอง
การเป็นพื้นที่ส่วนหนึ่งของนโยบายรัฐบาล
ที่มีแนวคิดเริ่มต้นมาตั้งแต่ วันที่ 22 พฤศจิกายน 2544 โดยประธานรัฐสภา(นายอุทัย
พิมพ์ใจชน) ได้มีหนังสือกราบเรียนนายกรัฐมนตรีให้พิจารณาสถานที่ตั้งรัฐสภาแห่งใหม่
กระทั่ง วันที่ 22 พฤษภาคม 2545 กศร.(คณะกรรมการอำนวยการจัดระบบศูนย์ราชการ)
ที่มีรองนายกรัฐมนตรี(นาย กร ทัพพะรังสี) เป็นประธานคณะกรรมการ
มีมติเห็นชอบให้ใช้พื้นที่ราชพัสดุทหาร เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร
เป็นสถานที่ก่อสร้างศูนย์ราชการรัฐสภาแห่งใหม่ ตามแนวคิดของคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยที่เคยทำการศึกษาให้กับสำนักงานเลขาธิการรัฐสภาเมื่อ ปี 2542
และจึงทำการแต่งตั้งคณะอนุกรรมการขึ้นมา 1 คณะ
ทำหน้ากำกับจัดทำผังเบื้องต้นศูนย์ราชการรัฐสภาแห่งใหม่นั่นเอง
(คณะสถาปัตยกรรมสาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2545 : 1-2) แนวคิดนี้เองที่ทำให้ประชาชนตระหนักรู้เสมอว่าการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่กำลังจะเกิดขึ้นภายในพื้นที่ชุมชนแถบนี้
นั่นคือ รัฐสภาไทยแห่งใหม่จะเข้ามาแทนที่ชุมชนและพื้นที่ราชการต่าง ๆ
จนกระทั่งเกิดความชัดเจนขึ้นเมื่อวันที่ 2 ธันวาคม 2552
ได้มีการประกาศผลแบบอาคารรัฐสภาแห่งใหม่ ในขั้นตอนที่ 2 ปรากฏว่า
แบบอาคารรัฐสภาแห่งใหม่ ที่ชื่อ “สัปปายะสภาสถาน” รหัส สงบ 1051 ประกอบด้วย
นายธรีพล นิยม นายอเนก เจริญพิริยเวศ นายชาตรี ลดาลลิตสกุล และนายปิยเมศ ไกรฤกษ์
ได้รับเลือกให้เป็นผู้ชนะ (สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร, 2552 : ประกาศ) โดยจะมีการก่อสร้างภายใต้พื้นที่ 119 ไร่ (มติชนรายวัน 2551,
15 สิงหาคม) ทั้งนี้เมื่อวันที่ 12 สิงหาคม 2553 นายชัย
ชิดชอบ ประธานรัฐสภา พร้อมด้วยประธานวุฒิสภา รองประธานสภาผู้แทนราษฎร
และรองประธานวุฒิสภา พร้อมนายรัฐมนตรี คณะรัฐมนตรี ส.ส. ข้าราชการ ประชาชน เข้าร่วมพิธีวางศิลาฤกษ์อาคารรัฐสภาหลังใหม่
ณ พื้นที่ราชพัสดุ ถนนทหารเกียกกาย เขตดุสิต อย่างพร้อมเพรียง (มติชนออนไลน์ 2553,
12 สิงหาคม) การเปิดพื้นที่เพื่อเวนคืนยังไม่มีความชัดเจนให้กับประชาชน
แผนการรองรับการเคลื่อนย้ายถิ่นฐานของคนที่ผูกพันกับชุมชนยังไม่มี ทำให้คนในพื้นที่มีความรู้สึกกังวลอย่างมากและเริ่มส่งผลต่อการดำรงชีวิตของประชาชนในพื้นที่แล้ว
จนกระทั่งคนในพื้นที่ได้สะท้อนความรู้สึกและความคิดเห็นออกมาโดย
"สุกาญจนา" ตัวแทนแม่บ้าน ขส.ทบ. เปิดเผยว่า หลังจากที่ทราบว่า จะมีการเวนคืนพื้นที่เพื่อสร้างรัฐสภาแห่งใหม่
คนในชุมชนก็ไม่เห็นด้วยและต่างกินไม่ได้นอนไม่หลับ บางคนถึงขนาดเสียสติ เพราะไม่รู้ว่าหากย้ายไปอยู่ที่วัดสลักเหนือจริง
วิถีชีวิตเราจะเป็นอย่างไร อีกทั้งเงินเดือนข้าราชการทหารก็น้อย ถ้าเราต้องเสียค่าใช้จ่ายเพิ่มมากขึ้นกับการใช้ชีวิตในพื้นที่แห่งใหม่เราก็ไม่เอา
(มติชนรายวัน 2551, 15 สิงหาคม) ส่วนนายอุบล ม่วงทิม
ประธานชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า เปิดเผยว่า ครอบครัวที่อาศัยอยู่ในชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้าเริ่มเข้ามาอยู่อาศัยในพื้นที่ดังกล่าว
ตั้งแต่ปี 2478 และอยู่สืบทอดกันมารุ่นต่อรุ่น แม้ว่าปัจจุบันที่พักอาศัยจะเริ่มทรุดโทรม
แต่คนในชุมชนก็ยังอยากจะอยู่อาศัยในพื้นที่เดิม
ไม่เพียงแต่คนในชุมชนเท่านั้นที่ได้รับผลกระทบ แต่สิ่งที่น่าเสียดายอีกประการหนึ่งคือ
“บ้าน และห้องแถวโบราณ อายุเกือบ 100 ปี” ซึ่งปลูกสร้างมาตั้งแต่ปี พ.ศ.2478 โดยองค์การทอผ้าสร้างให้พนักงานอยู่อาศัย ซึ่งมีอยู่ในชุมชนถึง 72 หลัง และควรบูรณะ เพื่ออนุรักษ์ไว้ อีกทั้งที่ผ่านมาทางชุมชนฯ
ได้ทำแผนพัฒนา เพื่อปรับปรุงบ้านโบราณเหล่านี้ เพื่อให้น่าอยู่ขึ้นด้วย ดังนั้นมัน
“ไม่ใช่แค่เรื่องย้ายบ้านไปอยู่ที่อื่น แต่มันเป็นเรื่องความผูกพันที่เรามีกับชุมชนด้วย
เราอยู่กันแบบชุมชนดูแลกันเอง ชุมชนของเราไม่เคยมีคดีลักขโมย หรือค้ายา
เป็นชุมชนที่พ่อแม่ผู้ปกครองสบายใจได้ว่า หากลูกเดินออกจากโรงเรียน แล้วจะเข้ามาในตรอกซอกซอยจะไม่ต้องเป็นกังวลเรื่องสภาพแวดล้อมที่ลูกหลานจะต้องมาเจอ”
(ผู้จัดการออนไลน์ 2551, 19 สิงหาคม) ผลลัพธ์สุดท้ายของนโดยบายคือ
การวางมาตรการป้องกันและแก้ไขผลกระทบที่เกิดขึ้นต่อสังคมของสำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร
“โครงการก่อสร้างอาคารรัฐสภาแห่งใหม่”
โดยมีการศึกษา พิจารณา กำหนดเกณฑ์ที่ เหมาะสมในการกำหนดสิทธิที่ชุมชนควรจะได้รับ ตลอดจนดำเนินการตรวจสอบสิทธิของชุมชน
และจัดทำทะเบียนผู้อยู่อาศัยในชุมชนที่จะได้รับการพิจารณาค่าชดเชย แก่ประชาชนชุมชนตระกูลดิษฐ์
จำนวน 37 ครอบครัว ๆ ละ 250,000 บาท และชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้าแบ่งเป็นผู้มีสิทธิได้รับการชดเชยที่พักอาศัย
จำนวน 79 ครอบครัว และผู้มีสิทธิได้รับค่าทดแทนความเสียหายทางจิตใจ
และค่าขนย้าย จำนวน 19 ครอบครัว ๆ ละ 60,000 บาท (คณะทำงานกำหนดมาตรการป้องกันและแก้ไขผลกระทบจากการปฏิบัติตามพันธกิจที่
๕ เสริมสร้างและพัฒนางานด้านการบริหารจัดการด้านวิชาการ และด้านบริการ ให้มีคุณภาพตามมาตรฐานสากล
สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร, ม.ป.ป.) โดยนายชัย ชิดชอบ ประธานสภาผู้แทนราษฎร
เป็นประธานมอบเงินชดเชยให้กับประชาชน
ที่อาศัยในชุมชนที่ได้รับผลกระทบจากโครงการก่อสร้างอาคารรัฐสภาแห่งใหม่ ส่วนพนักงานองค์การทอผ้าได้รับการชดเชยที่พักอาศัย
79
ครอบครัวนั้น จะได้จัดสร้างบ้านพักแบบสองชั้นพื้นที่ 55 ตารางเมตร บนเนื้อที่ดิน 11.1 ตารางวาต่อแปลงให้อยู่อาศัยแทนโดยจะเริ่มดำเนินการในสิ้นปีนี้
(มติชนออนไลน์ 2553, 12 กรกฎาคม) ซึ่งจนปัจจุบัน (พ.ศ. 2554) ประชาชนที่สมควรจะได้รับการจัดสร้างบ้านเรือนให้สำหรับพนักงานองค์การทอผ้าตามแนวทางของรัฐสภานั้น
ยังไม่ได้ดำเนินการเลย ส่วน 19 รายนั้นได้รับค่าชดเชยเรียบร้อยแล้ว
ซึ่งการชดเชยของรัฐที่ไม่ได้รับความเสมอภาคทำให้มีผลต่อความผูกพันของประชาชนในชุมชนอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
ด้วยเหตุผลดังกล่าวข้างต้นผู้วิจัย
จึงคัดเลือกชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้าที่ปัจจุบันมีสมาชิกในชุมชนก็ยังคงอาศัยอยู่แม้ว่าจะมีการทรุดโทรมอยู่บ้างแต่ทางชุมชนก็ได้มีการทำแผนบูรณะ
โดยชุมชนมีพื้นที่ประมาณ 8 ไร่
ในกรรมสิทธิ์ที่ดินของกรมธนารักษ์ ประชากรทั้งหมดประมาณ 350 คน ครอบครัว 91 หลังคาเรือนที่มีเลขทะเบียนบ้าน
(พรรณี แววงามและปัทมา จิตมั่น, 2553 : สัมภาษณ์, 10 ธันวาคม) เนื่องจากเป็นชุมชนที่เก่าแก่ด้านโบราณสถานที่ชัดเจน
และประชาชนมีความหลากหลายทางวัฒนธรรมเพราะเป็นชุมชนเปิดที่คนต่างภูมิลำเนาเข้ามาพักอาศัยเพื่อประกอบอาชีพได้
แต่ประชาชนในชุมชนอยู่กันแบบพี่น้องคอยช่วยกันสอดส่องดูแลชุมชน
ทำให้ผู้วิจัยสนใจที่จะทำการศึกษาความผูกพันของประชาชนที่มีต่อชุมชนที่ตนอาศัยอยู่มานาน
และแนวทางในการปรับตัวของประชาชนเพื่อเป็นองค์ความรู้ให้กับประชาชนเพื่อเป็นแนวทางในการวางแผนของคนชุมชนต่อไป
วัตถุประสงค์ของการวิจัย
(Objectives)
1.
เพื่อศึกษาระดับการมีส่วนร่วมของประชาชน ความพึงพอใจต่อชุมชน และความผูกพัน ของประชาชนต่อชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า
เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร
2. เพื่อวิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อความผูกพันของประชาชนในชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า
เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร
3. เพื่อศึกษารูปแบบความผูกพันของประชาชนต่อชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า เขตดุสิต
กรุงเทพมหานคร
ระเบียบวิธีวิจัย (Research
Methodology)
ประชากรที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้
คือ ประชาชนที่อาศัยอยู่ในชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร จำนวน 350 คน โดยกำหนดขนาดของกลุ่มตัวอย่างตามสูตรของ ท่าโร ยามาเน่ (Taro
Yamane, 1973 : 125) ได้กลุ่มตัวอย่างจำนวน 122 คน ใช้เทคนิคการสุ่มตัวอย่างโดยไม่อาศัยความน่าจะเป็น
(Non-Probability sampling) ด้วยวิธีการสุ่มแบบโควต้า (Quota
Sampling) ตามเพศของกลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ เพศชาย 61 คน และเพศหญิง 61 คน
และกำหนดตามอายุของกลุ่มตัวอย่างตั้งแต่ อายุ 18 ปีขึ้นไป เพื่อเก็บข้อมูลแบบสอบถามกับกลุ่มตัวอย่างจำนวน
122 คน และวิธีการสุ่มแบบเจาะจง (Purposive Sampling) สำหรับสัมภาษณ์ประชาชนที่เป็นอดีตพนักงานโรงงานองค์การทอผ้า
กระทรวงกลาโหมก่อนมีประกาศพระราชกฤษฎีกายุบเลิกองค์การทอผ้า ตั้งแต่วันที่ 1
พฤษภาคม พ.ศ.2541 เป็นต้นมา จำนวน 30 คน
โดยเป็นผู้ที่อาศัยอยู่ในชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้าไม่น้อยกว่า 20 ปี แล้วนำข้อมูลมาวิเคราะห์เชิงปริมาณ (Quantitative Analysis) โดยใช้สถิติพรรณา(Descriptive Statistics) ได้แก่ ค่าความถี่
(Frequency) ค่าร้อยละ (Percentage) ค่ามัชฌิมเลขคณิต
(Arithmetic Mean) ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard
Deviation) และใช้สถิติอ้างอิง
(Inferential Statistics) เพื่อทำการเปรียบเทียบและทดสอบข้อมูล
ได้แก่ Independent - Samples T test (T-test), One-Way ANOVA (F-test) ส่วนการวิเคราะห์แบบสัมภาษณ์ใช้วิธีวิเคราะห์เชิงพรรณา
(Descriptive
Analysis) ส่วนเกณฑ์ในการวัดระดับการมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่าง ๆ คือ ค่าเฉลี่ยระหว่าง 3.01 – 4.00 (มีส่วนร่วมมาก) ค่าเฉลี่ยระหว่าง 2.01 – 3.00 (มีส่วนร่วมปานกลาง) ค่าเฉลี่ยระหว่าง 1.00 – 2.00 (มีส่วนร่วมน้อย) ส่วนเกณฑ์วัดระดับความพึงพอใจต่อชุมชน
คือ ค่าเฉลี่ยระหว่าง 4.21
- 5.00 (มากที่สุด) ค่าเฉลี่ยระหว่าง
3.41 - 4.20 (มาก) ค่าเฉลี่ยระหว่าง
2.61 - 3.40 (ปานกลาง) ค่าเฉลี่ยระหว่าง 1.81 - 2.60 (น้อย) และค่าเฉลี่ยระหว่าง 1.00 - 1.80 (น้อยที่สุด) (ธานินทร์
ศิลป์จารุ, 2549 : 77)
รวมถึงเกณฑ์วัดระดับความผูกพันของประชาชนต่อชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า คือ ค่าเฉลี่ยระหว่าง 3.68 - 5.00 (สูง) ค่าเฉลี่ยระหว่าง
2.34 - 3.67 (ปานกลาง) และค่าเฉลี่ยระหว่าง
1.00 - 2.33
(ต่ำ)
ผล/ สรุปผลการวิจัย (Result)
ประชาชนในชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า
เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร ส่วนใหญ่มีส่วนร่วมในกิจกรรมต่าง ๆ
ของชุมชนโดยภาพรวมอยู่ระดับปานกลาง (ค่าเฉลี่ย 2.62) ซึ่งประชาชนจะมีส่วนร่วมในกิจกรรมวันแม่ และวันพ่อ (ค่าเฉลี่ย 3.55) มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด รองลงมา
ได้แก่ กิจกรรมวันสงกรานต์ และกิจกรรมวันปีใหม่และกิจกรรมวันเด็กแห่งชาติ ส่วนความพึงพอใจของประชาชนต่อพื้นที่ชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า เขตดุสิต
กรุงเทพมหานครโดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก (ค่าเฉลี่ย 3.43)
โดยประชาชนจะมีความพึงพอใจในการบริการน้ำประปาภายในชุมชน (ค่าเฉลี่ย 3.97) มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด รองลงมา
ได้แก่ การบริการโทรศัพท์ การบริการไฟฟ้าการบริการด้านสุขภาพอนามัยรวมถึงการป้องกันและระบบรักษาความปลอดภัยภายในชุมชน ส่วนความผูกพันของประชาชนในชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้าโดยภาพรวมอยู่ระดับสูง
(ค่าเฉลี่ย 3.86) เมื่อพิจารณาตามรายด้านพบว่า
ทุกด้านอยู่ในระดับสูง โดยเรียงจากมากไปน้อย ได้แก่ ด้านความผูกพันในสถานที่
(ค่าเฉลี่ย 3.97) ด้านความรู้สึกว่าเป็นบ้าน
(ค่าเฉลี่ย 3.89) ด้านความเป็นอัตลักษณ์ของชุมชน
(ค่าเฉลี่ย 3.87) ด้านความสัมพันธ์ทางสังคม และความผูกพันด้านการทำหน้าที่
(ค่าเฉลี่ย 3.82) และด้านความรู้สึกรักชุมชน
(ค่าเฉลี่ย 3.80)
ทั้งนี้จากการสัมภาษณ์ประชาชาที่เป็นอดีตพนักงานโรงงานทอผ้า พบว่า ความผูกพันของประชาชนต่อชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า
ในประเด็นต่าง ๆ ดังนี้
1) ด้านความรู้สึกผูกพันกับสถานที่ต่าง
ๆ ในชุมชนนั้นรู้สึกผูกพันอย่างมาก เพราะอาศัยอยู่กันมายาวนานมาก ๆ
หลายคนอาศัยอยู่มาตั้งแต่เด็ก หลายคนที่อยู่มาตั้งแต่ทำงานในโรงงานทอผ้า
ของกระทรวงกลาโหม
และหลายครอบครัวบ้านพักในชุมชนถือเป็นบ้านหลังแรกในกรุงเทพมหานครที่เก่าแก่มากตั้งแต่ยุคการเปลี่ยนแปลงการปกครอง
ดังนั้นเมื่อโรงงานทอผ้ายุบก็เป็นชุมชนอาศัยมาจนถึงปัจจุบันนี้
ซึ่งสอดคล้องกับคำสัมภาษณ์ของของอุบล ม่วงทิม ประธานชุมชน อายุ 58 ปี อาศัยอยู่ในชุมชนมาแล้ว 43 ปี (2554 : สัมภาษณ์, 23 พฤษภาคม) ที่กล่าวว่า
“มีความผูกพันกับสถานที่ต่าง ๆ เพราะอาศัยอยู่มานาน เป็นบ้านหลังแรกใน
กรุงเทพมหานคร”
2) ด้านความรู้สึกรักชุมชน ประชาชนจะมีความรู้สึกรักโดยมักแสดงออกในการเข้าร่วมกิจกรรมต่าง
ๆ ช่วยกันทำความสะอาดชุมชน และคอยช่วยเหลือคนในชุมชน
และมีการสร้างอาชีพทำมาหากินในชุมชน และเป็นรู้สึกเป็นบ้านที่ดี สอดคล้องกับคำสัมภาษณ์ของสุณี อร่ามรัชนี อายุ
58 ปี อาศัยอยู่ในชุมชนมาแล้ว 45
ปี (2554 : สัมภาษณ์, 19 พฤษภาคม) ที่กล่าวว่า “ร่วมกิจกรรมกับชุมชน ทำความสะอาดชุมชน”
3) ด้านความรู้สึกว่าความเป็นอัตลักษณ์ของชุมชนนั้น ซึ่งชุมชนแห่งนี้เคยเป็นชุมชนที่พักของพนักงานโรงงานทอผ้ามาก่อน
และประชาชนที่เป็นเจ้าบ้านจึงเป็นผู้ที่เคยประกอบอาชีพในโรงงานองค์การทอผ้าด้วยเช่นกัน
4) ด้านความรู้สึกผูกพันต่อหน้าที่ของประชาชนหลายคนจะอยู่ในกลุ่มที่เป็นผู้นำในชุมชน
และมีบทบาทในการทำงานเพราะใจรักในฐานะเป็นกรรมการชุมชน เป็นอาสาสมัครศูนย์สุขภาพ
โดยปัจจุบันคณะกรรมการชุมชนและผู้นำในชุมชนได้ทำหน้าที่ดูแลลูกบ้านเป็นอย่างดี
มีความรับผิดชอบ ซึ่งการเป็นกรรมการชุมชนถือว่าเป็นจิตอาสาที่จะเสียสละเพื่อสังคมไม่มีผลตอบแทน
ใด ๆ จากภาครัฐหรือชุมชน
การทำงานให้กับชุมชนจึงทำให้ประชาชนมีความผูกพันกับบทบาทหน้าที่ของกรรมการชุมชนที่แสดงออกมา
ซึ่งคนทำงานให้กับชุมชนต้องเป็นผู้ที่มีใจรัก ซึ่งสอดคล้องกับคำสัมภาษณ์ของรัชนีวรรณ
ปรีทรัพย์ (2554 : สัมภาษณ์, 18 พฤษภาคม)กรรมการชุมชน อายุ 58 ปี
อาศัยอยู่ในชุมชนมาแล้ว 58 ปี (ตั้งแต่เกิด) ที่กล่าวว่า
“รู้สึกผูกพันต่อหน้าที่เป็นผู้นำในชุมชน”
5) ด้านความสัมพันธ์ทางสังคมนั้น ประชาชนส่วนใหญ่มีความรู้สึกผูกพันกันเหมือนญาติพี่น้อง
มีความรักใคร่ห่วงใย ช่วยเหลือกันในทุกๆ เรื่อง เช่น เจ็บป่วย
โดยบางวันก็ไปทานข้าวกับเพื่อนบ้าน และปรึกษาหารือร่วมกัน
แลกเปลี่ยนความคิดเห็นกัน รักใคร่กันดี ซึ่งประชาชนในชุมชนจะคอยช่วยเหลือซึ่งกันและกันเสมอ
มีสิ่งใดก็เอื้อเฟื้อแบ่งปันกัน ซึ่งสอดคล้องกับคำสัมภาษณ์ของประทุม สีหมอก (2554
: สัมภาษณ์, 18 พฤษภาคม) กรรมการชุมชน อายุ 58
ปี อาศัยอยู่ในชุมชนมาแล้ว 30 ปี กล่าวว่า
“ได้ให้ความช่วยเหลือซึ่งกันและกัน รับประทานอาหารร่วมกัน” และคำสัมภาษณ์ของรัชนีวรรณ
ปรีทรัพย์ (2554 : สัมภาษณ์, 18 พฤษภาคม)กรรมการชุมชน
อายุ 58 ปี อาศัยอยู่ในชุมชนมาแล้ว 58 ปี
(ตั้งแต่เกิด) ที่กล่าวว่า “มีความรักใคร่ห่วงใย ช่วยเหลือกันในทุก ๆ เรื่อง เช่น
เจ็บป่วย”
6) ด้านความรู้สึกเป็นบ้าน ประชาชนส่วนใหญ่มีความรู้สึกต่อชุมชนว่าเป็นบ้านหลังที่สองที่อยู่แล้วมีความสุข
รู้สึกสบายใจ มีญาติพี่น้องที่ร่วมทุกข์ร่วมสุขกัน อยู่อาศัยกันมาตั้งแต่เด็ก
มีมีความรักมีความสามัคคีกันภายในชุมชน มีเพื่อนบ้านที่ดี อบอุ่นสบายใจมาก
และที่สำคัญทุกคนมีความรู้สึกที่ตรงกันว่า “ชุมชนนี้อยู่แล้วมีความสุข” ซึ่งสอดคล้องกับคำสัมภาษณ์ของรัชนีวรรณ ปรีทรัพย์ (2554 : สัมภาษณ์, 18 พฤษภาคม)กรรมการชุมชน
อายุ 58 ปี อาศัยอยู่ในชุมชนมาแล้ว 58 ปี
(ตั้งแต่เกิด) ที่กล่าวว่า “ชุมชนแห่งนี้อยู่แล้วมีความสุข รู้สึกสบายใจ
มีญาติพี่น้องที่ร่วมทุกข์ร่วมสุขกัน” คำสัมภาษณ์ของเนรมิต ต้นภูบาล (2554
: สัมภาษณ์, 20 พฤษภาคม)กรรมการชุมชน อายุ 52
ปี อาศัยอยู่ในชุมชนมาแล้ว 31 ปี ที่กล่าวว่า
“ชุมชนแห่งนี้เป็นบ้านที่อบอุ่น”
ปัจจัยปัจจัยที่มีผลต่อความผูกพันของประชาชนต่อชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า
เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร ได้แก่
-
ระดับการศึกษา
โดยประชาชนที่มีระดับการศึกษาม. 3 มีความผูกพันต่อชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้าน้อยกว่าประชาชนที่มีระดับการศึกษาต่ำกว่า
ม.3, ม.6 หรือปวช. และอนุปริญญาตรี
หรือ ปวส. และปริญญาตรีขึ้นไป
-
อาชีพ โดยประชาชนที่ประกอบอาชีพพ่อบ้าน
แม่บ้าน
มีความผูกพันต่อชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้าน้อยกว่าประชาชนที่ประกอบอาชีพรับจ้าง
ค้าขาย ลูกจ้างบริษัทเอกชน และพนักงานรัฐวิสาหกิจ รับราชการ และอื่น ๆ (นักศึกษา)
-
รายได้ต่อเดือน
โดยประชาชนที่มีรายได้ต่อเดือนตั้งแต่ 5,000 บาทขึ้นไป
มีความผูกพันต่อชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้ามากกว่าประชาชนที่มีรายได้ต่อเดือนต่ำกว่า
5,000 บาท
-
ระยะเวลาที่อาศัยอยู่ในชุมชน
โดยประชาชนที่มีระยะเวลาที่อาศัยอยู่ในชุมชนตั้งแต่ 31 ปีขึ้นไป
มีความผูกพันต่อชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้ามากกว่าประชาชนที่มีระยะเวลาที่อาศัยอยู่ในชุมชนไม่เกิน
20 ปี
-
สถานะการครอบครองที่อยู่อาศัย โดยประชาชนที่มีสถานะเป็นผู้อาศัยมีความผูกพันต่อชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้ามากกว่าประชาชนที่มีสถานะเป็นเจ้าของบ้าน
-
การมีเพื่อนบ้านที่สนิทสนมคุ้นเคยกันภายในชุมชน
โดยประชาชนที่มีเพื่อนบ้านที่สนิทสนมคุ้นเคยกันกับทุกคนในชุมชนมีความผูกพันต่อชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้ามากกว่าประชาชนที่มีเพื่อนบ้านที่สนิทสนมคุ้นเคยกันจำนวนมากแต่ไม่ทุกคน
-
การพบปะพูดคุย
สนทนาปรึกษาและขอความช่วยเหลือกับเพื่อนบ้านที่สนิทสนมคุ้นเคยกันภายในชุมชน โดยประชาชนที่มีการพบปะพูดคุย
สนทนาปรึกษาและขอความช่วยเหลือกับเพื่อนบ้านที่สนิทสนมคุ้นเคยกันภายในชุมชนทุก ๆ
วัน มีความผูกพันต่อชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้ามากกว่าประชาชนที่มีการพบปะพูดคุย
สนทนาปรึกษาและขอความช่วยเหลือกับเพื่อนบ้านที่สนิทสนมคุ้นเคยกันภายในชุมชนเกือบทุกวันใน
1
สัปดาห์ และนาน ๆ ครั้ง (สัปดาห์/เดือนละครั้ง)
-
การได้รับผลประโยชน์จากชุมชน และความผูกพันต่อชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า
เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร พบว่าประชาชนที่ได้รับผลประโยชน์จากชุมชน มีสัมพันธ์อยู่ระดับปานกลางค่อนสูง (r = 0.518) กับความผูกพันต่อชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า
เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร
ส่วนรูปแบบความผูกพันของประชาชนในชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า
เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร พบว่า ความผูกพันของประชาชนในชุมชนมีลักษณะเป็นความผูกพันกับสถานที่มากกว่าบุคคล
ซึ่งเกิดจากที่ประชาชนแต่ละคนอยู่อาศัยในชุมชนแห่งนี้มานาน
หลายคนที่อยู่ตั้งแต่เกิด อยู่ร่วมกันเป็นเสมือนบ้านหลังใหญ่อีกหลังหนึ่งที่ต้องดูแล
ปกป้อง ทุกคน ๆ
ในชุมชนถือเป็นเพื่อนสนิทที่คุ้นเคยให้ความช่วยเหลือกันอย่างญาติพี่น้องจึงมีความผูกพันกันสูง
โดยประชาชนจะมีความพึงพอใจต่อพื้นที่ของชุมชนสูงยิ่งทำให้ประชาชนผูกพันต่อชุมชนสูงขึ้นด้วย
โดยจะพบว่าประชาชนจะมีความรู้สึกว่า ทุก ๆ คนในชุมชนเป็นญาติพี่น้อง
เป็นเพื่อนบ้านที่สนิทนสนมกัน พูดคุยกันทุกวันเป็นเหมือนครอบครัวเดียวกัน
อภิปรายผล (Discussion of Research)
ความผูกพันของประชาชนต่อชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า
เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร ให้ความรู้สึกผูกพันในสถานที่ต่าง ๆ ในชุมชน มีความรู้สึกว่าเป็นบ้านหลังใหญ่ที่อยู่ร่วมกัน
และชุมชนมีความเป็นอัตลักษณ์ของชุมชนอย่างชัดเจน เนื่องจากประชาชนที่อาศัยอยู่ในชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้าจำนวนมากอาศัยมากกว่า
20
ปีขึ้นไป และจะเห็นว่าผู้ที่เป็นอดีตพนักงานโรงงานทอผ้ายังอาศัยอยู่ในชุมชนจำนวนมากหลายคนที่อยู่มาตั้งแต่เกิด
ทำให้ประชาชนจำนวนมากหรือเกือบทุกคนเป็นเพื่อนบ้านที่สนิทสนมคุ้นเคยกันภายในชุมชน มีการพบปะ
พูดคุยสนทนาปรึกษาและขอความช่วยเหลือระหว่างกันแทบทุก ๆ วัน และส่วนใหญ่จะได้รับผลประโยชน์จากชุมชนโดยเฉพาะในเรื่องการมีแหล่งทุนดอกเบี้ยต่ำให้กู้ยืมภายในชุมชน
เช่น กองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมือง กองทุนออมทรัพย์ และสหกรณ์เคหะสถานชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า
เป็นต้น การการคมนาคมขนส่ง ถนนหนทางภายในชุมชนมีความสะดวกสบาย
การได้รับความปลอดภัยทั้งชีวิตและทรัพย์สินที่อาศัยอยู่ในชุมชน
รวมถึงการมีความอบอุ่นใจที่ได้รับมิตรภาพที่ดี ๆ จากเพื่อนบ้าน
และสิ่งสำคัญที่สุดทุกคนมีความคิดเห็นสอดคล้องกันว่า รู้สึกผูกพันกับสถานที่ต่าง ๆ
ในชุมชน และชุมชนนี้เป็นเสมือนบ้านหลังใหญ่เป็นบ้านหลังที่สองที่ต้องคอยดูแลปกป้อง
สอดคล้องกับคำสัมภาษณ์ของราตรี หวานชะเอม อายุ 54 ปี
อาศัยอยู่ในชุมชนมาแล้ว 54 ปี(ตั้งแต่เกิด) (2554 : สัมภาษณ์, 23 พฤษภาคม) ที่กล่าวว่า “...มีความผูกพันกับสถานที่เนื่องจากอาศัยอยู่มาตั้งแต่ทำงานอยู่โรงงานแล้ว
พอโรงงานยุบก็กลายมาเป็นที่อยู่อาศัยมาจนทุกวันนี้...”
และคำสัมภาษณ์ของรัชนีวรรณ ปรีทรัพย์ (2554 : สัมภาษณ์, 18 พฤษภาคม)กรรมการชุมชน
อายุ 58 ปี อาศัยอยู่ในชุมชนมาแล้ว 58 ปี
(ตั้งแต่เกิด) ที่กล่าวว่า “...ชุมชนแห่งนี้อยู่แล้วมีความสุข รู้สึกสบายใจ
มีญาติพี่น้องที่ร่วมทุกข์ร่วมสุขกัน...” จึงทำให้ประชาชนในชุมชนมีความผูกพันกับชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้าในระดับสูง
ซึ่งสอดคล้องกับผลการวิจัยเกี่ยวกับ ความผูกพันกับชุมชนของประชาชนในชุมชนแขวงวัดกัลป์ยาณ์
เขตธนบุรี กรุงเทพมหานคร ของนัยน์ปพร สุภากรณ์ (2550 : 129-130) พบผลการวิจัยว่า
ความผูกพันกับชุมชนของกลุ่มตัวอย่างในชุมชนแขวงวัดกัลป์ยาณ์ มีระดับความผูกพันกับชุมชนรวมทุกด้านอยู่ในระดับสูง
ร้อยละ 75.4 (ค่าเฉลี่ย = 0.77)
ข้อเสนอแนะ (Research Recommendations)
1) คณะกรรมการชุมชนควรส่งเสริมให้ประชาชนตระหนักถึงประโยชน์ที่จะได้รับจากการเข้ามามีส่วนร่วมหรือบทบาทสำคัญร่วมกับกลุ่มผู้นำ
หรือกรรมการชุมชน กลุ่มตำรวจบ้าน อย่างต่อเนื่อง เนื่องจากประชาชนมีส่วนร่วมหรือบทบาทอยู่ในระดับปานกลางที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด
รวมถึงพยายามเปิดพื้นที่ให้ประชาชนได้มีสถานที่พบปะพูดคุย
สนทนาปรึกษาหารือกันมากขึ้นเนื่องจากการที่ประชาชนได้มีการพบปะพูดคุย
สนทนาปรึกษาและขอความช่วยเหลือกับเพื่อนบ้านที่สนิทสนมคุ้นเคยกันภายในชุมชนทุก ๆ
วัน และเกือบทุกวันใน 1 สัปดาห์ จะมีส่วนร่วมในกิจกรรม ต่าง
ๆ ของชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้ามากขึ้น นอกจากนี้ชุมชนต้องจัดกิจกรรมให้ผู้ที่อาศัยอยู่ในชุมชนให้มีโอกาสแสดงบทบาททางสังคมให้มากขึ้น
2)
ภาครัฐควรเข้ามีบทบาทร่วมกับประชาชนในการจัดพื้นที่สีเขียวและที่พักผ่อนหย่อนใจภายในชุมชน
ถึงแม้ใกล้กับชุมชนจะมีพื้นที่สวนสาธารณแต่ประชาชนให้ความสำคัญกับการใช้ประโยชน์น้อยเนื่องจากไม่สามารถดำเนินการกิจกรรมส่วนเฉพาะชุมชนได้
นอกจากนี้กรรมการชุมชนควรเพิ่มกิจกรรมให้กับประชาชนที่มีรายได้ต่ำให้มากขึ้น
เช่นอาชีพที่สามารถทำได้จากที่บ้าน และแหล่งจำหน่ายด้วย
3) ประชาชนในชุมชนต้องส่งเสริมและหันมานึกถึงชุมชนของตนเองเป็นสำคัญก่อน
โดยเฉพาะประชาชนที่มาอาศัยกับญาติในชุมชน
เพื่อให้เข้าใจความเป็นชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้าให้มาก ส่งเสริมให้รักชุมชน ให้เป็นส่วนหนึ่งที่ต้องคอยดูแลรักษาชุมชน
ต้องรู้จักพิทักษ์และปกป้องเมื่อมีเหตุร้ายเกิดขึ้นกับชุมชน และที่สำคัญต้องรู้จักจะเสียสละเวลาและทุนทรัพย์เพื่อการพัฒนาชุมชน
เพราะประชาชนจำนวนไม่น้อยที่เห็นว่าชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้าเป็นเพียงที่พักอาศัย
โดยอพยพมาจากต่างจังหวัดเพื่อมาอยู่กับญาติชั่วคราวเพื่อมาทำงาน
การอ้างอิง
(References)
คณะทำงานกำหนดมาตรการป้องกันและแก้ไขผลกระทบจากการปฏิบัติตามพันธกิจที่
๕ เสริมสร้างและพัฒนางานด้านการบริหารจัดการด้านวิชาการ และด้านบริการ
ให้มีคุณภาพตามมาตรฐานสากล สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร, ม.ป.ป. เอกสารเผยแผ่
มาตรการป้องกันและแก้ไขผลกระทบที่เกิดขึ้นต่อสังคมของสำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร
เรื่อง “โครงการก่อสร้างอาคารรัฐสภาใหม่”.
|
คณะสถาปัตยกรรมสาสตร์
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. 2545. โครงการจัดทำผังเบื้องต้นศูนย์ราชการรัฐสภาแห่งใหม่.
รายงานฉบับสมบุรณ์เสนอต่อสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
|
ธานินทร์
ศิลป์จารุ. 2549. การวิจัยและวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติด้วย SPSS. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพมหานคร: วี. อินเตอร์ พริ้น.
|
นัยน์ปพร
สุภากรณ์.
2550. ความผูกพันกับชุมชนของประชาชนในชุมชนแขวงวัดกัลป์ยาณ์ เขตธนบุรี
กรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต
(สังคมวิทยาประยุกต์) มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
|
เนรมิต
ต้นภูบาล, (2554,
20 พฤษภาคม). สมาชิกกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมือง/กลุ่มออมทรัพย์/ประชาชนในชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า.
สัมภาษณ์.
|
ประทุม
สีหมอก, (2554,
18 พฤษภาคม).
สมาชิกกลุ่มออมทรัพย์/ประชาชนในชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า. สัมภาษณ์.
|
พรรณี
แววงามและปัทมา จิตมั่น, (2553, 10 ธันวาคม). อาสาสมัครสาธารณสุขศูนย์สุขภาพชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า. สัมภาษณ์.
|
รัชนีวรรณ
ปรีทรัพย์, (2554,
18 พฤษภาคม). เลขานุการประธานชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า. สัมภาษณ์.
|
ราตรี
หวานชะเอม, (2554,
23 พฤษภาคม).
อาสาสมัครสาธารณสุขศูนย์สุขภาพชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า. สัมภาษณ์.
|
สมศักดิ์
ศรีสันติสุข. 2537.
สังคมวิทยาชุมชน. ขอนแก่น : ภาควิชาสังคมิวทยาและมานุษยิทยา คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์
มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
|
สัญญา
สัญญาวิวัฒน์. 2549.
ทฤษฎีและกลยุทธ์การพัฒนาสังคม. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพมหานคร :
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
|
สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. 2552. ประกาศคณะกรรมการตัดสิน เรื่อง
การประกวดการออกแบบอาคารรัฐสภาแห่งใหม่ ขั้นตอนที่ 2. ประกาศ ณ วันที่ 2 เดือน ธันวาคม พ.ศ. 2552,
โดยนายประสพสุข บุญเดช ประธานวุฒิสภา, ประธานกรรมการ.
|
หนังสือพิมพ์ผู้จัดการออนไลน์.
2551,
19 สิงหาคม. รัฐสภาหลังใหม่
ความสง่างามบนคราบน้ำตา นร.-ปชช. จาก http://www.manager.co.th/home/
สืบค้นเมื่อวันที่ 12 สิงหาคม 2554.
|
หนังสือพิมพ์มติชนรายวัน.
2551. รัฐสภาแห่งใหม่ บนน้ำตาชาว “เกียกกาย” ฉบับวันที่ 15 สิงหาคม 2551 ฉบับที่ 11115.
|
หนังสือพิมพ์มติชนออนไลน์.
2553,
12 กรกฎาคม. รัฐสภาจ่ายเงินชดเชยสร้างอาคารรัฐสภาใหม่ให้แก่ 56
ครอบครัว. จาก http://www.matichon.co.th/news_detail.php?newsid=1278909589&grpid=03&catid=00 สืบค้นเมื่อวันที่ 10 สิงหาคม 2554.
|
หนังสือพิมพ์มติชนออนไลน์.
2553,
12 สิงหาคม. “พระบรมฯ”ทรงเป็นองค์ประธานวางศิลาฤกษ์”รัฐสภา”แห่งใหม่.
จาก http://www.matichon.co.th/ สืบค้นเมื่อวันที่ 12 สิงหาคม 2554.
|
อุบล
ม่วงทิม, (2554,
23 พฤษภาคม). ประธานชุมชนบ้านพักองค์การทอผ้า. สัมภาษณ์.
|
John
D. Kasarda and Morris Janowitz. 1974. “Community Attachment in Mass Society”
in American Sociological Review Vol. 39 (June): 328-339.
|
Yamane,
Taro. 1973. Statistics : An Introductory Analysis (3 rd ed.). Tokyo : Harper.
|
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น